Bloesem, het liefst met beesten

Bloesem in fruitbomen is voor mij als wandelaar een van de jaarlijkse hoogtepunten. Met name de bloesem in hoogstamfruitbomen.

Ondanks de hooikoorts die mij sinds een jaar of vijf teistert in deze tijd van het jaar, kan ik niet binnenblijven als het buiten bloesemt. Dan maar brandende ogen en een kriebelneus, maar naar buiten moet ik. De verschijnselen beginnen overigens reeds als in de nawinter de eerste bomen lustig met stuifmeel gaan strooien, zoals de berk, de els en de hazelaar.

Neen, de hooikoorts houdt mij niet binnen. Kersen, pruimen, appels, peren, laat de moederbomen van deze vruchten maar eerst lekker uitbundig bloesemen voor deze wandelaar, voordat er fruit aan de takken gaat hangen dat in de zomer geoogst kan worden door ijverige plukkers op hoge ladders. Eerst genieten van die bloesemexplosie die het Zuid-Limburgse landschap in het vroege voorjaar zo mooi kleurt. Van de kersenbloesem bij Eijsden, de pruimenbloesem bij Sweikhuizen, de perenbloesem op het plateau van Margraten en de appelbloesem bij Mechelen en Epen. Maar ook op veel andere plekken bloesemt het hoog in de bomen.

Naar men zegt zijn overigens met name de appel- en de perenfruitbomen hooikoortspatiëntvriendelijke bloeiers. Ergens las ik zelfs de vuistregel dat bomen en struiken waarvan de bloeiwijzen bestoven worden door bijen, hommels en vlinders – dat zijn de bomen met gekleurde en geurende bloemen – hun stuifmeel of pollen in het algemeen niet afgeven aan de lucht. Maar ik ben nog niet hooikoortsdeskundig genoeg om dit te kunnen beamen.

Hoe dan ook, terug naar bloesemende bomen in een weiland. Die zijn een lust voor het oog van elke wandelaar. Maar nog mooier is het als vanaf dat vroege voorjaar ook beesten onder die bloesembomen staan. Schapen, geiten, koeien, paarden, maakt niet uit, als er maar vierpoters staan te grazen onder die bloeiende pracht. Bloesem plus beesten maken het plaatje pas echt compleet.

Hoogstamfruitbomen zijn een cultuurproduct. Niet alleen is er de relatie tussen mens en fruitboom, maar ook tussen mens, dier en fruitboom. Al eeuwenlang een drie-eenheid rond boerderijen. Vroeger was het heel gewoon dat er koeien, paarden, schapen of geiten tussen de fruitbomen liepen. Maar tegenwoordig is dat helaas minder vanzelfsprekend. Vooral koeien blijven vaker lang op stal staan. Het gemak dient de melkende boer.

Zonde, want het plaatje buiten is pas echt compleet met een rund onder een fruitboom. Een rund dat je staat aan te gapen als je passeert. Je aankijkt met een blik van verbazing en je blijft nakijken als je verder wandelt. Volgens mij grazen koeien, paarden, schapen en geiten ook liever in een weiland vol hoogstambomen dan in een kale wei.

Zeker in de zomer. Zo’n monumentale hoogstamboom schept tijdens hittegolfdagen namelijk met zijn dichte bladerentooi een zalige schaduwpek voor de grazers in het weiland. Daar kunnen ze even lui gaan liggen of stil blijven staan als de zon zelfs te warm wordt om van dat heerlijke gras te snoepen. En bovendien, zo’n stevige stam van een hoge fruitboom is een uitstekende plek om even met je dierenlijf tegenaan te wrijven als je last van jeuk hebt…

PS. voor de herkenbaarheid van de hoogstamfruitbomen: appel = bolvorm; peer = piramidevorm; kers = zuilvorm; pruim = blokvorm.